CORTADORES:
Sarong
awit para sa mga kagpundar kan Camaligan.
Uno,
dos, tres,
kami
an cortadores:
Saro,
duwa, tolo,
I-ugsod
an baroto.
Uno,
dos, tres,
Sakay
na kamo,
Digdi
sa baroto ko,
Isagwan
an too.
Tolo
sinda katawo
Sa
kada baroto,
Apat
sindang grupo
Anas
paratroso.
An
mga gamit ko,
Tronson
demano,
Para
sa duwa katawo,
Patok
na totoo.
Uno,
dos, tres,
Kami
an cortadores,
Mahale
sa harong Lunes,
Mapuli
sa otro Biyernes.
Oy,
mga aki ko,
Madya
ngani kamo,
Dangog
baya kamo,
Sa
estorya ko saindo.
Kaidtong
panahon,
Sosog
sa mga uro-osipon,
Mga
enot na Camaligueño,
Cortadores an apod kainiyo.
Grupo
sinda nin mga tawo,
Mga
paratrosong totoo,
Nagpuputol
nin mga kahoy,
Diyan
sa kabukidan.
Mga
lalaking makusog,
May
itsurang maiisog,
Maski
sadit an tindog,
Anas
sinda mabaskog.
Dai
pa man kaidto bawal,
an
pagputol nin mga kahoy
Nin
huli ta dakul pa man
An
kahoy diyan sa kagubatan.
Igwang
mga tawong nakaestar
Digdi
sa lugar na iniyo,
Na
ikinabubuhay pagtotroso,
Maski
delikado, magabat na trabaho.
An
lugar na estaran,
Inapod
“kinamaligan”,
Pag-abot
nin panahon,
Camaligan
na an ngaran.
Kaya
minimidid sinda,
Fundador
kaining banwa,
Banwang
nagimatan,
Banwang
ginikanan.
Kun
siirisay kamo,
Kun
anong mga ngaran nindo,
Ngapit
aaramon ko.
Sa
masunod na pagusisa ko.
Depisil
na trabaho
an
pagbagsak, paghila, pagkarga
asin
pagpalangoy nin mga troso
sa
salog nin Camaligan.
Ining
mga talyer,
sadiri
nin kapitalistang tsino,
Nagseserbi
nindang harong,
Mga
hawal na harong.
Dakul
na mga paratroso
May
sadiring mga baroto,
lagadi
para sa duwa katawo,
Tronson,
o patok, na totoo.
Parasagwan
sa baroto,
Nagbubuhat,
naghihila asin
naglalangoy
nin mga troso
patin
tabla sa salog na iniho.
Bagyo
inaabtan,
Pagkakan
nauubusan,
Peligro
nin kahelangan,
Sa
kagubatan inaagihan.
An
mga tawong enot nagerestar digdi,
inapod
na mga “cortadores”,
huli
sa hanapbuhay nindang
pagputol
nin mga kahoy.
Hale
sa bukid nin Tangkong Baka,
idinadanlog
sa Pamplona,
nag-aagi
sa sulong kan Esperanza,
sa
Parawantan ipinapasada,
asin
sa Wakat ikinakamada.
An
mga pinutol na kahoy
dinadara
sa mga kataraid na burobanwa,
asin
an iba man ginigibong mga baroto
tanganing
sa salog magin sakayan ninda.
Paglihis
nin mga panahon,
inapod
ining Camaligan,
na
iyo an nagin opisyal na ngaran
para
sa sarong magayon na banwaan.
Nag-arabot
pa an mga aldaw,
nagerestar
digdi an mga taga-ibang banwaan:
iyan
an estoryang suanoy,
kan
ginikanan nin banwang Camaligan.
Courtesy
of Google Images at https://pulitzercenter.org
